Jerzy Wojnarski „Pierwszy”
Król Kurkowy AD 2016/2017
Marszałkowie AD 2017:
Paweł Czeszyk i Stanisław Mucha Słomski
Król Kurkowy i Marszałkowie AD2017
W gorlickim Bractwie Kurkowym pierwsze zawody o tytuł króla kurkowego odbyły się w czwartek, 20 kwietnia 2017 roku. Zwyciężył w nich Brat Jerzy Wojnarski, i to on przez najbliższy rok ma prawo dzierżyć insygnium władzy monarszej – Srebrnego Kura, będącego symbolem gorlickiego Bractwa Kurkowego. Zaś marszałkami zostali Bracia Paweł Czeszyk i Stanisław Mucha-Słomski, którzy na znak swojej godności nosić będą laski marszałkowskie.
Dla gorlickiego Bractwa insygnia władzy królewsko-marszałkowskiej wyrzeźbił p. Robert Motyka z Siedlisk Bobowskich. Na życzenie Braci na głowicach lasek umieszczono napisy: „Bóg, Honor, Ojczyna” oraz „Ćwicz oko i dłonie w Ojczyzny obronie”. Insygnia władzy królewsko-marszałkowskiej zostały poświęcone wraz ze sztandarem Bractwa w dniu 23 kwietnia 2017 roku.
Uroczysta intronizacja Króla Kurkowego Jerzego Wojnarskiego miała miejsce w dniu 23 kwietnia 2017r., w Bazylice Mniejszej pw. NMP, w obecności licznie zgromadzonych gości, przedstawicieli władz samorządowych, służb mundurowych, rzemiosła, delegacji zaprzyjaźnionych historycznych Bractw Kurkowych z Krakowa i Tarnowa, mieszkańców Gorlic.
Akt Intronizacyjny odczytał Ceremoniarz Bractwa Jerzy Wałęga, który zwrócił się z prośbą do ks. dziekana jako przewodniczącego koncelebry o przyjęcie ślubowania i wręczenie insygniów. Król elekt Jerzy Wojnarski w asyście marszałków wystąpił przed ołtarz, gdzie klęcząc wygłosił rotę ślubowania. Następnie ks. dziekan Stanisław Ruszel zawiesił na szyi Króla Elekta insygnium władzy królewskiej – srebrnego kura oraz wręczył laski marszałkom, zaś ks. kapelanowi Stanisławowi Kogutowi przekazał stuły kapłańskie z wizerunkiem Niepokalanej. Insygnia podał ks. Dziekanowi Starszy Bractwa Józef Mendyka. Zostały one poświęcone w czasie mszy św. razem ze sztandarem Bractwa. Po zakończeniu ceremonii intronizacji Król Kurkowy Jerzy Wojnarski wygłosił podziękowanie.
Zgodnie z tradycją kultywowaną w historycznych bractwach, król kurkowy otrzymuje przynależny mu przydomek. Jerzy Wojnarski, jako gorlicki Król Kurkowy AD2017 przyjął miano „Pierwszy”, z nadania burmistrza miasta Gorlic Rafała Kukli:
„INTRONIZOWANY DZIŚ MONARCHO BRACKI, GORLICKI KRÓLU KURKOWY
NADAJĘ CI ZGODNY Z HISTORYCZNĄ PRAWDĄ PRZYDOMEK „PIERWSZY”,
NOŚ GO OD DZISIAJ NA CHWAŁĘ IMIENIA TWEGO
I CAŁEGO GORLICKIEGO BRACTWA KURKOWEGO”.
Zaś Król Kurkowy Jerzy Wojnarski „Pierwszy”, w mowie królewskiej powiedział miedzy innymi:
„Przyjmując zaszczyt panowania Gorlickiemu Bractwu Kurkowemu zobowiązuję się dobrowolnie i z nieprzymuszonej woli, najofiarniej pełnić obowiązki królewskie, w taki sposób, abym stał się godnym nadanego mi dziś przydomka „Pierwszy”, który traktuję jako zobowiązanie do umacniania i rozszerzania pięknych tradycji brackich w Gorlicach i w całej Ojczyźnie, poprzez służbę Bogu, Kościołowi i Polsce, po to, abym godność królewską, dziś otrzymaną, mógł kiedyś przekazać w godne ręce mego następcy”.
Srebrny kur – symbol Bractwa i władzy monarszej
Dlaczego właśnie kur jest symbolem Bractwa Kurkowego?
W wiekach średnich obowiązek obrony grodu w razie zagrożenia ze strony nieprzyjaciela spoczywał na obywatelach miasta. Aby mieszczanie mogli temu sprostać, musieli ćwiczyć oko i rękę, aby zdobyć potrzebne umiejętności strzeleckie. Temu właśnie służyły bractwa kurkowe, a w organizowanych zawodach wyłaniano najlepszego strzelca określanego mianem króla kurkowego.
Źródła historyczne wspominają o tradycji sięgającej połowy wieku XIV, według której bracia ćwiczyli celność poprzez urządzanie zawodów w strzelaniu do figury kura zawieszonego na wysokim kiju. Pierwotnie był to ptak żywy, z czasem dopiero zastąpiono go kukłą lub kurem wyciętym z deski.
Dlaczego strzały oddawano właśnie do koguta ( kura)?. Być może wybrano go z uwagi na symbolikę znaczenia. Wszak od wieków średnich kogut uważany był za symbol czuwania. A skoro bracia czuwać mieli nad bezpieczeństwem miasta, to taki wybór był wielce zasadny.
Zwycięzca zawodów strzelniczych otrzymywał tytuł króla kurkowego (ptasiego). Zawody o ten tytuł odbywały się najczęściej w Zielone Świątki, a zwycięzca miał prawo używania tego tytułu przez rok, aż do następnych zawodów. Świeżo ustanowiony król miał obowiązek wystawienia uczty królewskiej dla całej konfraterni. Zaś każdy z „ptasich władców” kończąc panowanie przekazywał Bractwu podarunek zwany darem abdykacyjnym.
Samo zaś strzelanie o godność królewską organizowano w sposób jak najbardziej okazały. Urządzano więc przemarsze z miasta na strzelnicę w stroju galowym, wynajmowano kapele i orkiestrę, które uświetniały pochód i ucztę królewską. Ogłoszeniu werdyktu nadawano bardzo uroczysty charakter, w obecności mieszkańców miasta.
Marszałkowie Bractwa w uroczystych pochodach stanowią najbliższą asystę Króla Kurkowego. Razem z Królem Kurkowym i Starszym Bractwa stanowią Radę Królewską. Wg tradycji mieli w swoim obowiązku zapewnienie porządku w czasie obrad, przemarszów, nabożeństw i innych sytuacji, w których bractwo występowało w sposób reprezentacyjny.
